تحقیق درباره بررسي سيره نبوي و نظام تعليم و تربيت

مقدمه

هدف پيامبران از بعثت مهمترين پرسش در طول تاريخ بشر است عده اي معتقدند هدف پيامبران جهت گيري معنوي و ضد دنيايي بوده است. محور تعليمات پيامبران توجه به آخرت، پرداختن به درون و رها ساختن برون،‌ گرايش به ذهنيت و گريز از عينيت بوده است. گروهي نقش پيامبر را در گذشته مثبت، مفيد و در جهت تكامل تاريخ مي دانند و معتقدند كه پيامبران اساسي ترين نقش ما را در اصلاح بهبود و پيشرفت جوامع داشتند آنها معتقدند كه نقش مثبت تعليمات منحصر به گذشته است و امروزه با پيشرفت علوم تعليمات ديني نقش خود را از دست داده و در آينده بيشتر از دست خواهد داد ولي بعضي ها معتقدند كه هرگز پيشرفت هاي علمي جايگزين آن نخواهد شد همچنانكه مكاتب فلسفي نيز نتوانستند جايگزين آن گردند.

اما با توجه به قرآن و احاديث متوجه مي شويم كه هدف پيامبران تزكيه و تعليم همة انسانهاي بشري است چنانكه در احاديث است كه فرمود: «من مبعوث شدم تا مركز حلم، معدن علم و مسكن صبر باشم».

اما آيا خود پيامبر سواد خواندن و نوشتن داشت موقعيت شبه جزيرة عربستان از نظر علم چگونه بود و چه نظراتي در مورد دانش و علم و آداب دانشجو و معلم داشت با مطالعة سيرة نبوي و مراجعه به كتب متعدد رسمي شد كه جواب اين سؤال ها داده شود چرا كه پيامبر بهترين الگو براي تمامي مردم است. (با مقايسة نظام تعليم و تربيت و سيرة نبوي)

تعليم، تربيت، يادگيري

تربيت يعني برانگيختن استعدادها و قواي گونه گون انسان و پرورش آن بايد با كوشش خود متربي توأم باشد تا به منتهاي كمال نسبي خود نائل شود انسان با عوامل و انگيزه هايي در زندگي احاطه شده است كه نشاط و جنبش او را تحريك نموده و استعدادها و قواي او را بيدار مي سازد. تربيت در صورتي ثمربخش خواهد بود كه با عمل و كوشش متربي همراه باشد بدين معني كه كوششي كه متربي در غلبة بر مشكلات و هنگام برخورد با دشواريهاي زندگي روزمره به كار مي رود عملاً به او درس اخلاق مي آموزد و به وي مي فهماند كه چه نوع رفتاري درست و يا نادرست مي باشد.

تعليم با مفهوم محدود آن عبارت از تلقين و انتقال معلومات به اذهان شاگردان مي باشد پس معلم در حوزة وظيفه خود عمل مي كند و شاگرد در برابر او ساكت به سر مي برد و اتفاقات و گفته هاي او را دريافت مي كند و متربي را وادار مي كند كه شخصاً عمل كند و به منظور حل مشكلات بينديشد تعليم اين نقش را به عهده دارد كه اذهان و شاگردان را با معلومات فكري مجهز سازد. وظيفة تعليم در مجهز ساختن ذهن شاگردان با معلومات و معارف مختلف محدود مي شود كه غالباً اين معلومات براي خود شاگردان روشن و معلوم نيست. اما تربيت اهتمام خود را به پيشبرد تمايلات فطري و استعدادي متنوع متربي متوجه ساخته و به انسان آنچنان آمادگي مي بخشد كه در شئون مختلف زندگي با مهارت وارد عمل شده و در برابر موقعيت هاي گوناگون درست عمل مي كند.

معلم در مسير انجام وظيفة تعليم سعي مي كند اذهان شاگردان را با معلومات و معارف پر كند اما مربي مي كوشد كه از راه تربيت راه را براي استعداد قواي انسان از درون او براي بحث و كاوش باز كند. البته تعليم صحيح عبارت از كوششي است كه معلم بايد در سايه آن شوق و تمايل به علم و عمل و اهتمام آن دو را در نفوس شاگردان زنده و بيدار كنند. تعليم به صورت كنوني شاگرد براي اشتغال به حرفه و فن و قبولي و پيروزي در امتحان آماده مي سازد در حاليكه تربيت انسان را به اصل و هدف زندگاني انسان رهنمون گردد. بنابراين تربيت متوجه اين هدف است كه از خود انسان، انساني بسازد كه از انسانيت خود پيش از آنكه آلت و ابزاري براي كسب معشيت باشد برخوردار شود.